Tư vấn miễn phí
Điền vào biểu mẫu bên dưới chúng tôi sẽ liên hệ với bạn
Khi nhắc đến "CIS," nhiều người có thể thắc mắc "CIS là nước nào?" hoặc "CIS là gì?" Thực tế, CIS không phải là một quốc gia mà là viết tắt của Commonwealth of Independent States (Liên minh các Quốc gia Độc lập), một tổ chức khu vực bao gồm nhiều quốc gia từng thuộc Liên Xô trước đây. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về CIS, các quốc gia thành viên, lịch sử hình thành, vai trò, và ý nghĩa của tổ chức này trong bối cảnh quốc tế hiện nay (2025).
CIS, hay Liên minh các Quốc gia Độc lập, là một tổ chức khu vực được thành lập vào ngày 8 tháng 12 năm 1991, ngay sau khi Liên Xô tan rã. Mục tiêu chính của CIS là duy trì sự hợp tác kinh tế, chính trị, văn hóa và an ninh giữa các quốc gia thành viên, vốn từng là các nước cộng hòa thuộc Liên Xô. Tuy nhiên, CIS không phải là một liên bang hay một thực thể chính trị thống nhất như Liên Xô trước đây, mà là một liên minh lỏng lẻo, nơi các quốc gia thành viên vẫn giữ được chủ quyền độc lập.
Tính đến năm 2025, CIS bao gồm 9 quốc gia thành viên chính thức và một số quốc gia có trạng thái liên kết hoặc quan sát viên. Dưới đây là danh sách các quốc gia thành viên chính thức:
Armenia: Thủ đô Yerevan, tham gia CIS từ năm 1991.
Azerbaijan: Thủ đô Baku, tham gia từ năm 1993.
Belarus: Thủ đô Minsk, một trong ba quốc gia sáng lập CIS.
Kazakhstan: Thủ đô Astana, tham gia từ năm 1991.
Kyrgyzstan: Thủ đô Bishkek, tham gia từ năm 1991.
Moldova: Thủ đô Chișinău, tham gia từ năm 1994.
Nga (Russia): Thủ đô Moskva, quốc gia lớn nhất và có ảnh hưởng mạnh nhất trong CIS.
Tajikistan: Thủ đô Dushanbe, tham gia từ năm 1991.
Uzbekistan: Thủ đô Tashkent, tham gia từ năm 1991.
Ukraine: Là một trong ba quốc gia sáng lập CIS (cùng với Nga và Belarus) nhưng đã rút khỏi tổ chức vào năm 2018 sau xung đột với Nga liên quan đến Crimea và Donbass. Tính đến 2025, Ukraine không còn là thành viên chính thức hay liên kết.
Georgia: Tham gia CIS từ năm 1993 nhưng rút khỏi tổ chức vào năm 2009 sau xung đột Nga-Georgia năm 2008.
Turkmenistan: Từng là thành viên chính thức nhưng chuyển sang trạng thái thành viên liên kết từ năm 2005, tham gia có chọn lọc vào các hoạt động của CIS.
Mông Cổ: Là quan sát viên, không phải thành viên chính thức.
CIS được thành lập trong bối cảnh Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, đánh dấu sự kết thúc của một siêu cường. Ngày 8/12/1991, lãnh đạo của Nga, Ukraine và Belarus ký Hiệp định Belavezha tại Belarus, tuyên bố giải thể Liên Xô và thành lập CIS như một cơ chế hợp tác thay thế. Ngày 21/12/1991, tại Almaty (Kazakhstan), 11 nước cộng hòa thuộc Liên Xô (trừ Georgia và ba nước Baltic) ký giao thức tham gia CIS.
Mục đích ban đầu của CIS là:
Duy trì mối quan hệ kinh tế, thương mại và văn hóa giữa các nước hậu Liên Xô.
Phối hợp chính sách an ninh và quân sự.
Tạo điều kiện để các quốc gia chuyển đổi từ hệ thống kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường.
Tuy nhiên, CIS không phát triển thành một liên minh chặt chẽ như Liên minh Châu Âu (EU) do sự khác biệt về lợi ích quốc gia và mức độ độc lập của các thành viên.
CIS hoạt động như một diễn đàn để các quốc gia thành viên thảo luận và hợp tác trong nhiều lĩnh vực. Dưới đây là những vai trò chính của tổ chức:
CIS thúc đẩy thương mại tự do giữa các thành viên thông qua Khu vực Thương mại Tự do CIS (CISFTA), được ký kết năm 2011. Tuy nhiên, hiệu quả của hiệp định này còn hạn chế do các quốc gia thành viên cũng tham gia các liên minh kinh tế khác, như Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) do Nga dẫn đầu.
Các dự án chung về năng lượng, giao thông và công nghiệp cũng được triển khai, nhưng mức độ hợp tác khác nhau giữa các quốc gia.
CIS phối hợp trong các vấn đề an ninh khu vực, như chống khủng bố, buôn lậu, và tội phạm xuyên quốc gia.
Một số quốc gia thành viên tham gia Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), một liên minh quân sự do Nga dẫn đầu, nhưng không phải tất cả thành viên CIS đều tham gia CSTO.
CIS tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao và giáo dục để tăng cường sự đoàn kết giữa các quốc gia thành viên.
Ngôn ngữ Nga vẫn đóng vai trò là ngôn ngữ chung trong giao tiếp, dù các quốc gia thành viên đều có ngôn ngữ riêng.
Mặc dù CIS có mục tiêu cao cả, tổ chức này đối mặt với nhiều thách thức:
Sự khác biệt về lợi ích: Các quốc gia thành viên có ưu tiên và định hướng chính trị khác nhau. Ví dụ, Nga muốn sử dụng CIS để duy trì ảnh hưởng trong khu vực, trong khi các nước như Azerbaijan hay Uzbekistan ưu tiên độc lập và quan hệ đa phương.
Rút lui của các thành viên: Sự rút lui của Ukraine và Georgia, cùng với việc Turkmenistan giảm mức độ tham gia, đã làm giảm tầm ảnh hưởng của CIS.
Cạnh tranh với các tổ chức khác: Nhiều quốc gia CIS tham gia các tổ chức khu vực khác, như EAEU, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), hoặc có xu hướng hợp tác với EU và NATO, làm lu mờ vai trò của CIS.
Xung đột nội bộ: Các mâu thuẫn giữa các thành viên, như xung đột Armenia-Azerbaijan ở Nagorno-Karabakh, khiến CIS khó đạt được sự đồng thuận trong các vấn đề lớn.
Tính đến năm 2025, CIS vẫn đóng vai trò quan trọng trong khu vực Âu-Á, nhưng ảnh hưởng của tổ chức đã giảm so với thời kỳ đầu. Nga, với tư cách là quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất trong CIS, tiếp tục sử dụng tổ chức này để củng cố vị thế địa chính trị của mình. Tuy nhiên, các quốc gia như Kazakhstan, Uzbekistan và Azerbaijan ngày càng mở rộng quan hệ với Trung Quốc, EU và các nước phương Tây, làm giảm sự phụ thuộc vào CIS.
Ngoài ra, các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, khủng hoảng năng lượng, và cạnh tranh địa chính trị giữa Nga, Trung Quốc và phương Tây cũng ảnh hưởng đến hoạt động của CIS. Các quốc gia thành viên đang tìm cách cân bằng giữa việc duy trì quan hệ với Nga và mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế khác.
Theo Quốc Tịch Thứ Hai, sự nhầm lẫn rằng "CIS là một nước" có thể xuất phát từ:
Tên gọi "Liên minh các Quốc gia Độc lập" dễ gây hiểu lầm, đặc biệt với những người không quen thuộc với lịch sử hậu Liên Xô.
Vai trò lãnh đạo của Nga trong CIS khiến một số người nghĩ tổ chức này là một thực thể thống nhất do Nga kiểm soát.
Sự tương đồng với các tổ chức như EU, nơi các quốc gia thành viên hợp tác chặt chẽ, làm nhiều người nhầm tưởng CIS là một "siêu quốc gia."
Tuy nhiên, CIS không có quyền lực tập trung, không có chính phủ chung, và các quốc gia thành viên đều là các thực thể độc lập với chính sách đối nội và đối ngoại riêng.
CIS không phải là một quốc gia mà là một tổ chức khu vực bao gồm 9 quốc gia thành viên chính thức (Armenia, Azerbaijan, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Moldova, Nga, Tajikistan, Uzbekistan) và một số quốc gia liên kết hoặc quan sát viên. Được thành lập để duy trì sự hợp tác giữa các nước hậu Liên Xô, CIS đóng vai trò quan trọng trong kinh tế, an ninh và văn hóa khu vực, nhưng đối mặt với nhiều thách thức do sự khác biệt về lợi ích và định hướng của các thành viên.
Điền vào biểu mẫu bên dưới chúng tôi sẽ liên hệ với bạn