Đất nước Canada và những điều có thể bạn chưa biết

Đất nước Canada và những điều có thể bạn chưa biết

Đất nước Canada, với sự phát triển vượt bậc và sự đa dạng văn hóa phong phú, đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhiều người đang tìm kiếm cơ hội định cư, học tập và làm việc. Đặc biệt, không ít người Việt đã lựa chọn Canada là quê hương thứ hai của mình. Vậy, điều gì đã làm cho quốc gia này trở nên quyến rũ đến vậy, thu hút đông đảo du khách và cư dân mới? Trong bài viết này, cùng Quốc Tịch Thứ Hai khám phá những nét đặc trưng nổi bật của Canada qua các khía cạnh như: biểu tượng quốc gia, ngôn ngữ, thể thao, quyền con người và các lễ hội.

Lịch sử hình thành của Canada

Lịch sử hình thành đất nước Canada trải qua năm giai đoạn chính, mỗi giai đoạn đánh dấu những bước phát triển quan trọng của quốc gia này:

Thời kỳ Tiền Columbus (trước 1497)

Trước khi người châu Âu đặt chân đến, lãnh thổ Canada đã có sự hiện diện của các cư dân bản địa như người Inuit và nhiều nhóm First Nations khác. Những cộng đồng này đã phát triển các nền văn hóa phong phú và sinh sống tại đây hàng nghìn năm trước.

Lịch sử Canada bắt đầu khi những người bản địa Paleo-Indians đến Bắc Mỹ

Khám phá và Thuộc địa (1497 – 1763)

John Cabot, một nhà thám hiểm người Ý, được ghi nhận là người châu Âu đầu tiên đến bờ biển Canada vào năm 1497. Sau đó, các nhà thám hiểm từ Pháp và Anh tiếp tục khám phá và thiết lập các thuộc địa. Pháp thành lập New France ở miền đông Canada, mở đầu cho sự định cư của người châu Âu tại khu vực này.

Chiến tranh giữa Anh và Pháp – Thuộc địa Anh (1763 – 1867)

Sau nhiều cuộc xung đột và chiến tranh, thuộc địa của Pháp ở Bắc Mỹ đã bị Anh chiếm giữ. Vào năm 1867, thông qua Đạo luật Bắc Mỹ Anh, Canada chính thức trở thành Liên bang Canada với bốn tỉnh đầu tiên: Ontario, Quebec, New Brunswick và Nova Scotia.

Liên bang Canada và Mở rộng lãnh thổ (1867 – hiện tại)

Canada dần dần mở rộng lãnh thổ của mình, thêm vào các tỉnh và lãnh thổ mới. Quốc gia này đã trở nên tự chủ hơn thông qua các sửa đổi hiến pháp và luật pháp. Năm 1931, với Đạo luật Westminster, Canada hoàn toàn tự trị và tách khỏi hệ thống chính trị của Anh, mặc dù vẫn là một phần của Khối Thịnh vượng chung.

Canada hiện đại

Trong thế kỷ 20 và 21, Canada phát triển thành một quốc gia công nghiệp hiện đại với nền kinh tế mạnh mẽ và xã hội đa văn hóa. Canada hiện là thành viên của Liên Hiệp Quốc, NATO, G7 và nhiều tổ chức quốc tế khác, giữ vai trò quan trọng trên trường quốc tế.

Địa lý của nước Canada

Canada ở đâu?

Canada nằm ở phía bắc lục địa Bắc Mỹ, thuộc châu Mỹ, và có vị trí giữa các vĩ độ 41°B và 84°B, cùng các kinh độ 52°T và 141°T. Với tổng diện tích lên tới 9.984.670 km², trong đó diện tích đất liền chiếm 9.093.507 km² và diện tích mặt nước là 891.163 km², Canada là quốc gia lớn thứ hai trên thế giới về diện tích, chỉ đứng sau Nga.

Canada sở hữu biên giới dài nhất thế giới, kéo dài 202.080 kilômét, tiếp giáp với Hoa Kỳ ở phía nam và tây bắc, đồng thời giáp ba đại dương lớn: Đại Tây Dương ở phía đông, Thái Bình Dương ở phía tây và Bắc Băng Dương ở phía bắc. Quốc gia này còn bao gồm các đảo xa xôi ở vùng Bắc Cực như đảo Ellesmere, đảo Baffin và đảo Victoria. 

Canada là một quốc gia nằm ở phía bắc của lục địa Bắc Mỹ

Địa hình của Canada rất đa dạng, từ các đồng bằng rộng lớn đến các dãy núi hùng vĩ, từ hồ nước trong xanh đến các băng hà vĩnh cửu. Vị trí địa lý của Canada không chỉ ảnh hưởng sâu rộng đến môi trường tự nhiên mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành đời sống kinh tế, chính trị và văn hóa độc đáo của quốc gia này.

Các kiểu khí hậu của Canada 

Canada có ba kiểu khí hậu chính, phân chia theo từng khu vực:

Khí hậu lục địa

Đặc trưng ở các tỉnh nội địa và vùng Prairie, khí hậu lục địa mang đến mùa đông cực kỳ lạnh lẽo, với nhiệt độ trung bình hàng ngày có thể đạt gần -15°C và giảm sâu hơn nữa, thậm chí dưới -40°C với ảnh hưởng của gió lạnh. Tuyết có thể bao phủ mặt đất gần như suốt sáu tháng trong năm, và ở một số khu vực phía bắc, tuyết có thể tồn tại quanh năm.

Khí hậu ôn hòa

Hiện diện chủ yếu ở bờ tây của British Columbia, khí hậu ôn hòa mang đến mùa đông ấm áp và mưa. Nhiệt độ cao trung bình ở bờ biển thường dao động quanh mức 20°C. Ở các khu vực nội địa và giữa các bờ biển, nhiệt độ mùa hè có thể đạt từ 25 đến 30°C, và đôi khi vượt quá 40°C ở một số vùng.

Khí hậu Bắc Cực

Bắc Canada chủ yếu bị bao phủ bởi băng và băng giá. Biến đổi khí hậu đang làm cho Bắc Cực ấm lên nhanh gấp ba lần so với mức trung bình toàn cầu. Kể từ năm 1948, nhiệt độ trung bình hàng năm trên cạn của Canada đã tăng 1.7°C, với tỷ lệ ấm lên cao hơn đặc biệt ở phía Bắc và các tỉnh Prairie.

Khí hậu Canada rất đa dạng và khác biệt giữa các vùng miền

Các mùa của Canada

Tại Canada, thời tiết biến đổi rõ rệt theo từng mùa trong năm:

Mùa xuân (tháng 3 đến tháng 5)

Nhiệt độ dao động từ -7 đến 19°C, mang đến thời tiết ấm áp và cảnh sắc tươi mới. Mùa xuân tại Canada là thời điểm hoa anh đào và tulip nở rộ, đặc biệt ở các thành phố lớn như Toronto, Vancouver và khu vực Ottawa-Gatineau. Các công viên như High Park và Stanley Park trở thành điểm đến lý tưởng để ngắm hoa xuân và tận hưởng không khí trong lành.

Mùa hạ (tháng 6 đến tháng 9)

Nhiệt độ mùa hè dao động từ 20 đến 30°C, với các khu vực như miền nam Ontario và Quebec thường ẩm ướt hơn, trong khi các vùng khác khô ráo và dễ chịu. Đây là mùa của các lễ hội và hoạt động ngoài trời, như cắm trại, bơi lội, đạp xe, chèo thuyền và thưởng thức các món ăn đặc sản.

Mùa thu (tháng 10 đến tháng 11)

Nhiệt độ trung bình từ 10 đến 12°C, với thời tiết mát mẻ và khô ráo. Mùa thu tại Canada nổi bật với sự thay đổi màu sắc của lá cây từ xanh sang vàng, đỏ và nâu. Đây là thời điểm lý tưởng cho các chuyến dã ngoại và picnic để ngắm lá phong đỏ đặc trưng.

Mùa đông (tháng 12 đến tháng 2 hoặc tháng 3)

Mùa đông là thời điểm lạnh nhất với tuyết rơi dày và nhiệt độ có thể giảm xuống dưới -25°C ở các thành phố như Quebec City, Ottawa, Montreal, Winnipeg và Edmonton. Mặc dù thời tiết khắc nghiệt, mùa đông tại Canada vẫn đầy sức sống với các lễ hội Giáng sinh, và là mùa của các môn thể thao mùa đông phổ biến như trượt tuyết, trượt băng, đánh bi trên băng, khúc côn cầu và bóng vợt. Cảnh quan trắng xóa tạo nên một vẻ đẹp mơ mộng và thu hút.

Hệ thống chính trị của Canada

Chính trị nội bộ

Canada là một quốc gia quân chủ lập hiến, theo mô hình nhà nước liên bang với nền dân chủ nghị viện. Nữ hoàng Elizabeth II giữ chức vụ Nữ Hoàng Canada và là nguyên thủ quốc gia, mặc dù bà không tham gia vào các công việc chính trị hàng ngày. Canada được chia thành 10 tỉnh bang và 3 vùng lãnh thổ, mỗi khu vực đều có chính phủ riêng với một thủ hiến đứng đầu và quyền tự chủ nhất định.

Canada là một quốc gia quân chủ lập hiến

Hiện tại, Thủ tướng Canada là ông Justin Trudeau, lãnh đạo của Đảng Tự do Canada. Ông bắt đầu nhiệm kỳ vào năm 2015 và đã được tái đắc cử vào năm 2019. Hệ thống chính trị của Canada bao gồm hai cơ quan lập pháp chính:

  • Hạ viện: Có trách nhiệm lập pháp cho các vấn đề thuộc thẩm quyền liên bang.

  • Thượng viện: Gồm các thượng nghị sĩ được chỉ định bởi Toàn quyền theo đề xuất của Thủ tướng.

Hiến pháp Canada là một bộ tài liệu và quy ước quy định cấu trúc liên bang của chính phủ và phân chia quyền lực giữa các cấp chính quyền. Bản hiến pháp hiện hành, được ban hành vào ngày 17 tháng 4 năm 1982 bởi Nữ hoàng Elizabeth II, đánh dấu sự kết thúc của sự phụ thuộc vào Anh Quốc trong việc sửa đổi hiến pháp của Canada. Hiến pháp năm 1982 bao gồm Hiến chương Quyền và Tự do của Canada, bảo vệ quyền và tự do của công dân.

Canada thực hiện nguyên tắc pháp chế, nghĩa là mọi người đều phải tuân thủ pháp luật và không ai được đứng ngoài vòng pháp luật. Hệ thống tư pháp của Canada bao gồm các tòa án độc lập và minh bạch, có nhiệm vụ giải quyết tranh chấp và thực thi pháp luật.

Hệ thống chính trị của Canada, mặc dù dựa trên luật pháp Anh, cũng chịu ảnh hưởng từ các truyền thống pháp lý của Pháp và các nhóm bản địa. Canada là một quốc gia đa văn hóa, đa dân tộc và đa tôn giáo, nơi người dân được đảm bảo quyền tự do ngôn luận, tôn giáo, bình đẳng và các giá trị dân chủ.

Chính trị đối ngoại

Canada hiện là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế quan trọng, bao gồm:

  • Liên Hợp Quốc: Gia nhập từ năm 1945.

  • Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO): Thành viên sáng lập từ năm 1949.

  • Commonwealth của các Quốc gia: Thành viên từ năm 1931.

  • Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO): Tham gia từ khi tổ chức được thành lập vào năm 1995.

  • Nhóm G7: Thành viên sáng lập.

  • Nhóm G20: Thành viên tích cực.

Trong lĩnh vực ngoại giao, Canada duy trì mối quan hệ tốt đẹp và lâu dài với Cuba. Quan hệ giữa hai quốc gia bắt đầu từ thế kỷ 18 và chính thức được thiết lập vào năm 1945. Năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu của Canada sang Cuba đạt 225 triệu USD, trong khi kim ngạch xuất khẩu từ Cuba sang Canada là 23,8 triệu USD. Canada chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm như lưu huỳnh, lúa mì và các loại đậu khô đến Cuba.

Canada cũng có một mối quan hệ bền chặt với Hoa Kỳ, coi nhau là đồng minh thân thiết. Hai quốc gia hợp tác chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực, từ quốc phòng đến thương mại, đặc biệt sau khi ký Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) và sau đó là Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA). Năm 2022, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Canada và Hoa Kỳ đạt gần 1,3 nghìn tỷ đô la Mỹ, thể hiện sự hợp tác thương mại mạnh mẽ giữa hai quốc gia.

Canada cũng duy trì mối quan hệ hợp tác song phương với Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Năm 2015, Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Canada trong khu vực ASEAN. Đến năm 2018, Canada và Việt Nam ký kết Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Trong năm 2018, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai quốc gia đạt khoảng 6,4 tỷ đô la Mỹ.

Kinh tế của Canada

Canada là một quốc gia có nền kinh tế phát triển cao và thuộc nhóm bảy nền kinh tế công nghiệp hàng đầu thế giới (G7). Là thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Canada đứng thứ 9 toàn cầu về GDP với 1.736 nghìn tỷ đô la Mỹ vào năm 2020 và xếp thứ 15 theo sức mua tương đương. Thu nhập bình quân đầu người của Canada là 43.242 USD.

Canada là một quốc gia có nền kinh tế hỗn hợp phát triển cao

Dự kiến năm 2023, GDP của Canada sẽ đạt khoảng 2.118 nghìn tỷ đô la Mỹ, phản ánh mức tăng trưởng 22% so với năm 2020. Các đối tác thương mại chính của Canada bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc và Anh, cùng nhau chiếm khoảng 75% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của quốc gia này.

Nền kinh tế Canada có cấu trúc đa dạng và chủ yếu tập trung vào ba ngành chính:

  • Ngành dịch vụ: Đóng góp 70,2% vào GDP quốc gia, ngành dịch vụ bao gồm các lĩnh vực như bán lẻ, kinh doanh, giáo dục, y tế, du lịch, văn hóa và giải trí. Ngành này là nguồn cung cấp việc làm chính, chiếm khoảng 75% lực lượng lao động ở Canada.

  • Ngành công nghiệp: Đóng góp 28,2% vào GDP, ngành công nghiệp bao gồm khai thác, chế biến và vận chuyển dầu mỏ, khí tự nhiên, điện năng và các nguồn năng lượng tái tạo. Ngành này cung cấp việc làm cho khoảng 280.000 người.

  • Ngành nông nghiệp: Mặc dù chỉ đóng góp 1,6% vào GDP, ngành nông nghiệp vẫn là một phần quan trọng của nền kinh tế, bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp và thực phẩm, và tạo ra việc làm cho khoảng 300.000 người.

Tuy nhiên, nền kinh tế Canada đối mặt với một số thách thức và rủi ro, bao gồm biến động giá cả toàn cầu, cạnh tranh quốc tế, phụ thuộc vào thị trường Mỹ, và sự chậm trễ trong đổi mới và nâng cao năng suất. Để giải quyết những vấn đề này, Chính phủ Canada đã thực hiện các chính sách nhằm duy trì ổn định kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện năng lực cạnh tranh, mở rộng thương mại, bảo vệ môi trường và giảm thiểu bất bình đẳng.

Canada là một quốc gia rộng lớn, có nhiều thành phố đẹp

Nền kinh tế Canada được đánh giá cao về mức độ phát triển con người, chỉ số tự do kinh doanh, chỉ số hòa bình toàn cầu và chỉ số hạnh phúc, chứng tỏ là một trong những nền kinh tế tiên tiến và thành công nhất thế giới.

Lời kết

Từ những thông tin trên, rõ ràng rằng Canada là một quốc gia độc đáo, đầy sắc thái và quyến rũ. Là một mảnh ghép đa dạng của nhiều yếu tố khác nhau, Canada hiện lên như một bức tranh sống động và phong phú. Khi đặt chân đến Canada, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm một nền văn hóa đầy màu sắc và sáng tạo, nơi sự hòa quyện của các yếu tố lịch sử, địa lý và xã hội tạo nên một quốc gia không chỉ lớn về diện tích mà còn rộng lớn về tinh thần và giá trị. Canada không chỉ thu hút bằng vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi sự đa dạng và tinh thần cởi mở của con người nơi đây.
 

Bắt đầu trò chuyện